Czym jest wentylacja mechaniczna i jak działa?

Artykuł sponsorowany

W każdym domu wentylacja pomieszczeń to jeden z niezbędnych procesów, od którego prawidłowości zależy zarówno komfort użytkowników, jak i stan samego budynku. Niestety w wielu przypadkach jest ona traktowana po macoszemu, a w konsekwencji nie działa właściwie. Gwarancją optymalnej wentylacji budynku jest wyłącznie wentylacja mechaniczna, której najpopularniejszy wariant z odzyskiem ciepła lub chłodu nazywany jest rekuperacją. Sprawdź, dlaczego warto zainstalować ją w swoim domu i co warto o niej wiedzieć.

Z tekstu dowiesz się:

Wentylacja mechaniczna – skuteczność nowoczesnych rozwiązań

Wizualne skutki źle działającej wentylacji są dość powszechnie znane – wykraplająca się na oknach woda i/lub pleśń w narożnikach wewnętrznych to częsty widok w wielu mieszkaniach, w których zastosowana jest tradycyjna wentylacja grawitacyjna. Jej nieodpowiednie działanie może wynikać z błędów projektowych i nieprawidłowego użytkowania w postaci zatykania się kratek wentylacyjnych lub ich nieodpowiedniej ilości i rozmieszczenia.

Należy mieć jednak na uwadze, że nawet prawidłowo wykonana instalacja grawitacyjna nie zapewni odpowiedniej wentylacji przez cały rok. Warunkiem jej działania jest różnica ciśnień, a co za tym idzie temperatury, pomiędzy wnętrzem budynku a jego otoczeniem. W praktyce takie warunki występują tylko w sezonie zimowym. Ponadto nie masz w tym przypadku żadnych możliwości regulacyjnych, dlatego wydajność wentylacji grawitacyjnej jest zmienna, a mieszkańcy nie mają żadnej informacji odnośnie do aktualnego poziomu wymiany powietrza.

Z powyższych powodów obecnie w wielu nowych budynkach zastosowanie znajduje wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Stanowi ona remedium na liczne problemy i jednocześnie pozwala ograniczyć do minimum straty ciepła wentylowanego powietrza.

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – na czym polega?

Nowoczesny system wentylacji mechanicznej w budynku składa się z centrali nawiewno-wywiewnej oraz połączonej z nią instalacji. W domach jednorodzinnych część instalacyjna najczęściej wykonywana jest w układzie rozdzielaczowym. Do każdego rozdzielacza doprowadzony jest większy kanał o średnicy mieszczącej się zwykle w granicach od 160 do 200 mm. W zależności od przeznaczenia rozdzielacza kanałem doprowadzane jest świeże powietrze lub usuwane zużyte. Rozdzielacz dzieli strumień powietrza, który następnie jest doprowadzany lub odprowadzany przez sieć elastycznych przewodów o mniejszych rozmiarach. Dla przewodu okrągłego będzie to średnica wynosząca najczęściej ok. 75 mm. Zakończenie systemu stanowi skrzynka rozprężna z anemostatem – elementem widocznym na suficie lub ścianie pomieszczenia, którym dostarczane lub odprowadzane jest powietrze. Rozdzielacze wraz z systemem przewodów umożliwiają niską zabudowę przystosowaną do ukrycia w warstwie wylewki podłogowej lub w suficie podwieszanym. Z tego powodu taki rodzaj wentylacji mechanicznej możliwy jest do realizacji wyłącznie podczas budowy nowego budynku lub w trakcie generalnego remontu.

System recoVAIR VAR 60 marki Vaillant

Kanały zbiorcze z rozdzielaczy doprowadzone są do centrali wentylacyjnej zlokalizowanej zwykle w pomieszczeniu technicznym, np. w kotłowni. Oprócz nich do centrali doprowadzony jest jeszcze kanał czerpni oraz wyrzutni powietrza. Kanały zakończone są elementami w formie odpowiednio skonstruowanych kratek instalowanych na dachu lub elewacji budynku.

Głównymi elementami rekuperatora są energooszczędne wentylatory oraz wymiennik ciepła, w którym zachodzi wymiana cieplna pomiędzy strumieniem powietrza wywiewanego z pomieszczeń a strumieniem nawiewanym. Sprawność odzysku wynosi przy tym blisko 90%. Korzyści energetyczne wynikające z wymiany ciepła przewyższają nakłady związane z poborem energii elektrycznej koniecznej do pracy rekuperatora.

Dzięki odpowiedniej automatyce użytkownik ma możliwość płynnej regulacji natężenia przepływu poprzez wybór odpowiedniego trybu wentylacji mechanicznej – np. wentylacji intensywnej lub zredukowanej.

Choć rekuperator nie jest urządzeniem grzewczym ani chłodzącym to jednak przez odpowiednią regulację może umożliwiać on nie tylko odzysk ciepła, ale także chłodu. W większości dostępnych na rynku urządzeń zabudowany jest automatyczny zawór obejściowy, który w odpowiednich warunkach temperaturowych wstrzymuje przepływ powietrza przez wymiennik. Dzięki temu podczas letnich upałów możliwe jest schłodzenie pomieszczeń w porze nocnej. Jest to sytuacja analogiczna do tej, kiedy domownicy otwierają po zmroku okna w celu przewietrzenia pomieszczeń chłodniejszym, nocnym powietrzem. Z tą jednak różnicą, że w przypadku wentylacji mechanicznej śpiące osoby nie są wtedy narażone na zewnętrzny hałas czy też na wizytę nieproszonych gości w postaci uciążliwych komarów. Niekiedy, szczególnie na początku lata temperatura wewnątrz domu może być znacząco mniejsza od tej panującej na zewnątrz. Wtedy zawór obejściowy pozostaje zamknięty. Chłodniejsze powietrze z wewnątrz domu przepływa przez wymiennik ciepła i schładza gorące powietrze zewnętrzne. Dzięki temu tempo nagrzewania się budynku zostaje zredukowane.

Jak widzisz wentylacja mechaniczna w domu 120 m2 z odzyskiem ciepła to doskonałe rozwiązanie, które zadba o dopływ świeżego i przefiltrowanego powietrza do wszystkich pomieszczeń w budynku.

Wentylacja mechaniczna w bloku – czy to możliwe?

Rekuperacja to nie tylko system z centralnym rekuperatorem współpracującym z rozbudowanym systemem kanałów i przewodów. Dla takiego układu istnieje alternatywna w postaci wentylacji zdecentralizowanej. Składa się ona z szeregu pojedynczych jednostek wentylacyjnych. Każda z nich posiada czerpnię elewacyjną połączoną z kanałem przechodzącym przez ścianę. Od strony wewnętrznej kanał zakończony jest nawiewnikiem. Wewnątrz zainstalowany jest wymiennik ciepła. Rekuperator pracuje cyklicznie w funkcji wywiewu i nawiewu. Wymiennik ceramiczny ogrzewany w trakcie fazy wywiewnej przekazuje ciepło do budynku w trakcie cyklu nawiewu. Praca poszczególnych jednostek jest synchronizowana przez automatykę sterującą. Taki system to dobra alternatywa dla wszystkich lokalizacji, w których instalacja centralnej wentylacji nie jest możliwa bez poważnej ingerencji w konstrukcję już istniejącego budynku.

Przykładem powyższego rozwiązania jest system recoVAIR VAR 60 marki Vaillant. Tryby pracy rekuperatora regulowane są bezprzewodowo za pomocą pilota. W trybie sterowania ręcznego można wybrać trzy poziomy wentylacji, natomiast w trybie automatycznym wentylacja dostosowuje się do aktualnej wilgotności powietrza.

Bez wątpienia przyszłość budownictwa nierozerwalnie związana jest z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła. Nie ważne czy budujesz nowy dom, czy myślisz o modernizacji już istniejącego – w każdym przypadku możesz znaleźć dla siebie właściwe rozwiązanie.